W sztuce współczesnej zakres inspiracji dla twórczego wypowiadania się w dziedzinie artystycznej malarstwa wydaje się być nieograniczony. Jednak pole artystycznego działania wyznacza malarzowi jedno z podstawowych uwarunkowań, mianowicie płaszczyzna, która określa ramy formalne i znaczeniowe dla powstającego obrazu. Ta cecha wyróżniająca malarstwo pośród innych dziedzin sztuki, której odbiorca nie koniecznie musi być świadom, a która malarzowi podpowiada kierunki artystycznych poszukiwań, pozwala wyznaczać artystyczne azymuty, krystalizuje dojrzałość twórczą artysty. I chociaż współczesny malarz zdaje sobie sprawę z tego, że obraz nie musi przedstawiać rzeczywistości, ale sam staje się rzeczywistością, to każdy pretekst dla jego powstania poddaje organizowaniu i twórczemu porządkowaniu, aby wyznaczyć własny, malarski cel.

Justyna Grzebieniowska, jako dojrzała artystka, ma określony kurs poszukiwań.. Pracuje cyklami, tworząc różne zestawy obrazów tak długo, aż eksperyment oraz idea zadowolą ją, aż będzie mogła skonstatować: nie uroniłam niczego, co służy mojemu dziełu. Jeden z cyklów nosi znamienny tytuł Z muzyką w tle, bo dla Justyny muzyka i taniec to najbliższe duchowo źródła inspiracji. Tworząc dynamiczne kompozycje malarskie, bodajże z taką samą pasją, z jaką oddaje się we władanie tanga, flamenco, czy nowoczesnego baletu, pozywa rzeczywistość na przeciw swoim namiętnościom i porywom żarliwych przeżyć.
Uzasadnione w tańcu znamię afektacji nie pojawia się w malarstwie autorki, bowiem ma ona świadomość, że obraz powstaje w czasie, wymaga namysłu i wyobraźni. Pracując nad procesem tworzenia każdego z obrazów, ma wypróbowany sposób konstruowania kompozycji malarskiej, który zapewnia dynamikę. Dzieląc stawanie się obrazu na kolejne etapy narastania faktury i koloru, ustala przede wszystkim takie wyznaczniki warunkujące rodzaj kompozycji, jak rytm i ruch, ale i kontrasty kolorystyczne, które sprzyjają ekspresji. Potrafi zadbać przy tym o formalną i znaczeniową spójność zarówno każdego z obrazów, jak i całości cyklu..

Warto zwrócić tu uwagę na stosowanie przez autorkę przeważnie kompozycji otwartych, w których akcentuje ruch (a raczej jego iluzję), ale i upływ czasu.
W niektórych kompozycjach nieruchome postaci kierują się ku ramom obrazu dając nam przeczuć chwilowe tylko ich zatrzymanie, w innych przemykają z impetem przez płaszczyznę obrazu, zaprzeczając jego statyce. Obraz staje się utrwaleniem wycinka akcji i gestu,  jest także zapisem pamięci i kontemplacji.
O wartościach ekspresyjnych malarstwa Justyny Grzebieniowskiej świadczy również oryginalna forma postaci i figur. Są one głównymi aktorami zdarzeń, których akcje przedstawiają jawne i ukryte znaczenia. Pojawiają się proste, hieratyczne postaci i quasi monochromatyczne sylwety, kontrastujące z umownym entouragem tła,
ale i fragmenty postaci, poszarpane i cząstkowe, których sugestywny ruch pozbawił fizycznej integralności.
Malarstwo Justyny Grzebieniowskiej ma siłę nieodpartego przekonania, że jako dziedzina sztuki jest wartością samą w sobie. Dlatego warto poddać się ekspresji jego przekazu – warto poddać się wrażeniu, że jego proste i wzniosłe zarazem emocje odwołują się do wartości uniwersalnych.

Jan Pręgowski

Toruń 28.10.09

RUCH

JUSTYNA GRZEBIENIOWSKA-WOLSKA po uzyskaniu dyplomu na kierunku malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w 2000 roku, natychmiast rozpoczęła twórczo swoją profesjonalną przygodę z malarstwem. Doskonale pamiętam jej dyplom, który odnosił się bezpośrednio do jej życia osobistego, z wielką otwartością, szczerością i ufnością poprzez swoją sztukę malowania opowiadała o swojej miłości, młodości i ciągłego doświadczania i odkrywania nowego. Jej młodzieńczy temperament, wręcz entuzjazm i żywiołowość dały się zauważyć jako coś dominującego w jej osobowości, jako coś co było i jest jej siłą, napędem i motorem jej twórczej ekspresji. Pozytywny stosunek do świata, entuzjazm wobec życia, radość egzystencji w emocjonalnym doznawaniu tu i teraz bycia wobec siebie i innych, to najważniejsze cechy i powody jej zainteresowań tematów artystycznych. Artystka w swoim malarstwie zawsze odnosi się do tego czego osobiście doświadcza, co przeżywa i czuje całym swoim sercem, duchem i fizycznością. W seansach twórczych doświadcza szczególnych i jedynych w swoim rodzaju relacji zachodzących w procesach artystycznych pomiędzy twórcą a jego pracą, czerpiąc i czując istotę i sens tych powiązań. W jej iluzjach malarskich zawsze pojawia się odniesienie do człowieka, do jego emocjonalności i szczególnych jego stanów aktywności. Justyna Grzebieniowska za wyjątkowy stan poczucia chwili uważa taniec, ogólnoludzki i wielokulturowy, towarzyszący człowiekowi od zawsze. Ten przejaw ekspresyjnej aktywności niosący w sobie uzewnętrznianie osobistych reakcji, własnej tożsamości, przenoszący nas w inny wymiar wolności i relacji, staje się głównym motywem i inspiracją jej malarskich dokonań artystycznych. Artystka kocha taniec, sama namiętnie i praktycznie uczy się go uczestnicząc w profesjonalnych pokazach w roli odbiorcy tej sztuki jak i w roli aktywnej praktykantki. Współuczestnicząc w doświadczeniu tańca, specjalnego ruchu, zanurza się i doświadcza bezpośrednio jego istoty. Takie doświadczenie i podejście wzmacnia jej poszukiwania w zakresie malarskich form tańca, ułatwia odkrycie w tej formie jego wartości i prawdy. Artystka nie stawia się tylko w roli obserwatora zjawiska, próbuje dotrzeć do jego istoty od jego wnętrza, poczuć bicie jego źródła i współuczestnicząc w nim być zarazem częścią tego źródła. W swoim korowodzie malarstwa Grzebieniowska osadzona jest głęboko w tradycji jego wartości, pielęgnuje i wzmacnia niepodważalne jego atrybuty. Podejmowany temat tańca niosący w sobie pierwszoplanową ważność ruchu, rozwiązywany jest przez różne środki wyrazu, przede wszystkim powtarzalność rytmiczna ewolucji na zasadach stop-klatki filmowej, rejestracja ruchu odnosząca się do jego przesunięć w czasie. Zmienna ostrości widzenia od wyrazistości po nieostrość, zamglenie i naruszenie pola obserwacji. Modulacja kolorem na zasadach jego wibracji w zakresie czystości, dźwięku koloru i iluzji jego migotliwości. Zróżnicowane tonacje obrazów za każdym razem odwołują się do symbolicznej mocy jakości tańca, charakteru jego napięcia i intensywności. Wreszcie kompozycje otwarte nawiązujące do układów obrazowych Edgara Degasa w swoim przechodzeniu i wychodzeniu z obrazu. Wszystkie te elementy jednoznacznie zwracają się do poszukiwania ruchu w obrazie, do poszukiwania ruchu związanego jednoznacznie z człowiekiem z jego naturalną potrzebą uczestniczenia w ekspresji tańca. W swojej twórczości artystka wykorzystuje coraz częściej tak zwane poza malarskie materiały, które wzmacniają jej przekaz tańca. Brokaty, cekiny i inne z natury rzeczy przynależne do świętowania, zabawy i widowiska zagościły w jej płótnach na zasadach mniej figuralnych a bardziej abstrakcyjnych. Na tych nowych zasadach obrazy migoczą i dźwięczą w odczuwalnej linii melodycznej konstrukcji ruchu i ekspresji tańca. Justyna Grzebieniowska to artystka dynamiczna, stale poszukująca i dążąca do optymalizacji formy swojej wypowiedzi artystycznej, jej droga twórcza to symbioza jej życia i twórczości gdzie życie czerpie z twórczości a twórczość całymi garściami z jej życia. Grzebieniowska to radość poszukiwania wolności poprzez sztukę.

prof Krzysztof Pituła